Melatonin Hormonu Nedir, Ne işe Yarar?

Hiç doymuyorum/hiç acıkmıyorum/gece olunca kıtlıktan çıkmış gibi yemek yiyorum diyorsanız Melatonin hormonunuzun salgılanmasında bi problem olabilir? Drakula hormonu :Melatonin

Beynin orta bölgesinde yer alan ve her iki yarı küre arasında bulunan pineal bez ya da diğer adıyla epifiz bezi tarafından salgılanan melatonin yaşam tarzımızı etkileyen çok önemli bir hormondur.

Peki melatonin vücudumuzda neler yapıyor,niye bu kadar önemli?

✅Uyku döngüsünü ve sirkadiyen ritim olarak tanımlanan vücudun biyolojik saatini düzenler,

✅Bağışıklı sisteminin güçlenmesinde etkilidir ,

✅Vücut ısısının ayarlanması ve hücre yenilenmesini sağlar,

✅Lipofilik ya da farklı bir deyişle yağ tipi çözücülerde çözünme yeteneğine sahip olmasından dolayı melatonin, bilinen en güçlü antioksidanlardandır,

✅Sindirim sistemi organlarından mide ve bağırsağın yanı sıra kemik iliği, retina, deri ve akyuvar hücreleri tarafından da üretilebildiği için açlık-tokluk mekanizması ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde de rol alır,

✅Farklı kanser türlerine karşı koruyucu etki sağlar. Yapılan araştırmalar özellikle meme ve kolon kanseri üzerinde melatonin önemli bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur.

✅ Antioksidan özelliğinden dolayı kalp damar sistemini koruyucu etkileri olduğu yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Yapılan çalışmalarda uzun süre uykusuz kalan melatonin düzeyi azalmış bireylerin kalp krizi ve inme sıklığında artış olduğu gözlemlenmiştir

Melatonin hormonu Açlık/tokluk metabolizmasını nasıl etkiliyor?

Melatonin salgılanmasının artması iştahı ve gıda alımını artırdığı gösterilmiştir. Bundan dolayı obezite tedavisinde ışık tedavisinin melatonini azaltarak iştahı ve gıda alımını azaltıcı etkisinden faydalanmayla ilgili çalışmalar yapılmıştır. 😱😱

Yapılan bir çalışmada, bir plazada işyerinin bir katına içinde şekerlemeler ve çikolatalar olan otomatlar konuluyor. Önce bir ay süreyle bu kat loş bir ışıkla aydınlatılıyor, daha sonra bir ay aydınlatma gün ışığına eşdeğer bir düzeye getiriliyor. Çalışmada loş ışıkta melatonin salgısının arttığı, çikolata ve şekerleme tüketiminin çok daha fazla olduğu, gün ışığına yakın ortamda tatlı tüketiminin azaldığı görülüyor.😱🍫🧁⚡️✨

Yine melatonin salgısıyla depresyon arasında kuvvetli bir ilişki olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu etkiyle kışın gündüzlerin kısalıp gecelerin uzamasıyla melatoninin vücutta yapımı daha erken saatlerde başlayıp daha fazla üretildiği için biyoritmi bozup mevsimsel depresyonu tetiklediğine dair birçok çalışma yapılmıştır. Kışı ve geceleri uzun süren İskandinav ülkelerinde depresyonun ve buna bağlı intiharların yüksek olması melatonin ile depresyon arasındaki güçlü bağı ortaya koymaktadır” ifadelerini kullandı.🥶🥶😭😭😭

Melatonin salınımı için ne gerekir?

Beyinden melatonin hormonu salınımı için havanın karanlık olması gerekir. Bu durum beyinde yer alan pinealositler ya da farklı bir deyişle ışığa duyarlı hücreler tarafından kontrol edilir. Böylece hava aydınlıkken melatonin salınımı dururken, hava karardığında tekrar başlar. Bu yüzden melatonin, Drakula hormonu olarak da bilinir.

Akşam 21.00 ile 22.00 saatleri arasında salınımı artmaya başlayan melatonin, 02.00 ile 04.00 saatleri arasında en üst seviyeye ulaşarak zirve yapar. 05.00 ile 07.00 saatleri arasında tekrar azalır ve bu saat aralığından sonra bazal ya da farklı bir ifadeyle alt sınıra doğru çekilir.

Melatonin düzeyi nasıl arttırabilir?

Karanlıkta salınan bir hormon olan melatoninin, vücut üzerindeki etkilerinin pek çoğu henüz kanıtlanmamış olsa da bu konudaki bilimsel araştırmalar tüm hızıyla devam etmektedir. Melatonin düzeyini artırmak için:

❗️sigara ve alkol tüketimi tamamen bırakılmalı veya azaltılmadır,
❗️stresten uzak durulması,
❗️gece yarısından önce uyumak,
❗️akşam yenen yiyecek miktarını azaltmak,
❗️gece yatakta telefon ile vakit geçirmemek,
❗️gece lambası kullanmamak ve odayı tamamen ışıktan izole etmek

melatonin üretimini destekler.

✅✅Eğer siz de uyku problemi çekiyor ve yeterince dinlenmemiş olarak uyanıyorsanız, uzman bir hekime başvurarak melatonin seviyenizi ölçtürebilir ve hekim tarafından önerilirse melatonin takviyesi alabilirsiniz.

Diyetisyen Ayşe Nur Ulucan